Pas als je het zelf ervaren hebt, weet je écht hoe het is. Met deze ervaringsdeskundigheid kan je anderen helpen.
Niet door je ervaringen als een waterval over iemand uit te storten, maar door het deskundig in te zetten.
Deskundigheid doe je op allerlei manieren op. Theorie kan je leren uit boeken en door naar school te gaan, met werkervaring krijg je meer inzicht in je werk, voor praktische vaardigheden baart oefening kunst. Ervaringen uit je dagelijks leven zorgen voor ervaringsdeskundigheid. Deelnemers van de Veerkracht Centrale weten dat al deze kennisbronnen elkaar aanvullen, en zetten hun ervaringsdeskundigheid bewust in.
Eigen ervaringen bewust inzetten
Om andere mensen te helpen vanuit je eigen levenservaring, is het niet genoeg om ergens ervaringsdeskundig over te zijn. We kennen allemaal de goedbedoelde adviezen die mensen geven als je een probleem hebt dat ze herkennen. ‘Je moet dit doen, dat helpt’. Ze geven hun eigen oplossing zonder precies te weten waar jij behoefte aan hebt. Meestal zijn dat soort adviezen waardeloos. Het professioneel inzetten van ervaringsdeskundigheid vraagt juist dat je beseft dat het hebben van dezelfde ziekte niet betekent dat je dezelfde klachten hebt. Dat iemand die in dezelfde zware levensomstandigheden zit als jijzelf, daar toch op een totaal andere manier mee om kan gaan. Ieder mens is anders en geen enkele oplossing of behandeling is voor iedereen geschikt. Als je iemand wilt helpen heeft het geen enkele zin om jouw ervaringen als een waterval over iemand uit te storten.
Ervaringsdeskundigheid blijft zich ontwikkelen
Stel je voor dat een fietser wordt aangereden en bij het ongeluk een dwarslaesie oploopt. Na het ziekenhuis volgt een periode van revalidatie, maar hij zal nooit meer kunnen lopen…
In grote lijnen maakt iedereen die een dwarslaesie oploopt hetzelfde proces door. Therapie om weer zoveel mogelijk te kunnen, leren omgaan met de rolstoel, aanpassingen aan het huis, uitzoeken of je nog kan werken. Ondertussen moet je de nieuwe werkelijkheid leren accepteren. Dat is een langdurig verwerkingsproces. In elke fase spelen andere gevoelens en gedachten een rol. Vanaf dag 1 is iemand ervaringsdeskundig met het hebben van een dwarslaesie, maar het is duidelijk dat daar steeds meer ervaringsdeskundigheid bij komt.
Wat is er nodig om ervaringsdeskundigheid professioneel in te zetten?
- Met een helikopterview naar je eigen ervaringen kunnen kijken, en deze kunnen plaatsen binnen het proces dat je hebt doorgemaakt.
- Beseffen dat jouw ervaringen uniek zijn, en van andere mensen weten hoe ze met een vergelijkbare situatie of aandoening omgaan.
- Beschikken over de sociale vaardigheden om aan te kunnen sluiten bij de ander
- Je ervaringsdeskundigheid als extra expertise kunnen integreren in je vakkennis en werkervaring.